بهداشت محیط مدارس

نکات قابل توجه دربهداشت محیط مدرسه :                  

  • الف- محل احداث مدرسه
  • ب- وضعیت ساختمان مدرسه ازنظر( ایمنی وحفاظت ، دستشویی، توالت ، آبخوری ،سیستم دفع فاضلاب وزباله ، بوفه وکلاسهای درس ).
  • ج- وضعیت آب آشامیدنی مدرسه

محل احداث مدرسه
مدرسه باید دور از سرو صدا ، عبور و مرور وسایل نقلیه ، محل انباشتن زباله ها ، بیمارستان ، تیمارستان ، گورستان و ، راه‌ آهن ، کارخانه و خارج از حریم کابلهای فشار قوی برق باشد .
محوطه مدرسه باید دارای وسعت کافی باشد و برای جلوگیری از ایجاد گرد و غبار و امکان شستشو ، کف حیاط از آسفالت و یا بتون و یا مصالح مشابه پوشیده شده باشد . خطوط اصلی و فرعی گازرسانی – انبار مواد محترقه – ترکیبات شیمیایی مانند کاغذ ، پارچه ، لاستیک ، چوب - در مسیر حوزه های آبریزی فرعی و اصلی رودخانه واقع نشود .
در صورتی که احداث مدرسه در نزدیک محیط های ذکر شده باشد باید حداقل 500 متر با مراکز فوق فاصله داشته باشد .

ساختمان مدرسه
دیوار کلاس کاملاً خشک ، بدون درز و صاف و حداقل تا ارتفاع کف پنجره ها از سنگ مناسب استفاده شده و تمهیدات لازم جهت جلوگیری از انتقال صوت به کلاس مجاور .
کف کلاس ها باید قابل شستشو و صاف و بدون درز و شکاف باشد و از لغزندگی و مرطوب بودن آن جلوگیری شود .

سقف
باید صاف و بدون درز و شکاف و به رنگ روشن باشد . ارتفاع سقف کلاس از 3 متر کمتر نباشد .

روشنایی
کلاس ها باید به طور طبیعی تأمین شود ، بهتر است نور از سمت چپ دانشآموز بتابد و نه از روبرو . بزرگی پنجره ها باید 5/1 مساحت کلاس باشد و به فاصله حداقل 100 تا 120 ساتیمتری بالاتر از کف کلاس قرار گرفته باشند.

درجه حرارت
درجه حرارت مناسب برای کلاس درس 18 تا 21 در جه سانتی گراد است . کلاس بسیار گرم موجب کسالت وخواب آلودگی و کلاس سرد باعث سردی بدن دانش آموزشده و اورا مستعد ابتلاء به عفونتهای ریوی می نماید . (رطوبت 60-50 درصد می باشد)وسیله گرمازا باید فضای کلاس را به طور یکنواخت گرم کند مانند شوفاژ و یا بخاری دیواری که دارای دودکش باشد تا گاز های حاصل از مواد سوختنی به فضای کلاس وارد نشود و فضای کلاس و خطر آتش سوزی نداشته باشد . کپسول ضد حریق لازم است هرمدرسه به تعداد کلاس ها کپسول ضدحریق در اختیار داشته باشد .

تهویه هوا
تهویه هوا در کلاس باید به خوبی صورت بگیرد . حداقل شش بار در روز بابازکردن درب و پنجره کلاس با استفاده از تهویه ، باید هوای اتاق را تعویض کرد.

پله ها
اگر ساختمان مدرسه دارای پله است ، باید ارتفاع پله 18 سانتیمتر و عرض آن 30 سانتیمتر و طول آن 30/1 متر و بدون لغزندگی ودارای نرده محافظ باشد . تعداد طبقات مدارس ابتدائی و راهنمائی حتی الامکان دوطبقه درصورت ضرورت 3 طبقه برای دبیرستان و هنرستانهای فنی و حرفه ای حداکثر 4 طبقه. برای هردانش آموز در کلاس باید 25/1 متر مربع سطح در نظر گرفته شود . حداکثر ابعاد قابل قبول برای کلاس درس 8 متر طول و 7 متر عرض باشد .

تابلو کلاس
باید د رمحل مناسبی که نور کافی به آن بتابد و درمعرض دید کامل دانش آموزان باشد ، قرار گیرد . تابلو نباید شفاف باشد که موجب انعکاس نور گردد و نیز فاصله آن تا اولین ردیف دانش آموزان از 5/2 متر کمتر نباشد . به رنگ سبز مناسب و غیر براق تا از ایجاد خیرگی براثر بازتاب نور جلوگیری کرد .

میز و صندلی
بهتر است برای هر دانش آموز جداگانه فراهم شود . ارتفاع صندلی باید به اندازه ای باشد که وقتی دانش آموز روی آن می نشیند ران او با صندلی تماس داشته باشد و نیز فاصله بین آخرین صندلی با دیوار انتهای کلاس باید 50 سانتیمتر باشد .
 

دستشویی
به ازای هر 60 نفردانش آموزیک دستشویی لازم است تا دانش آموز بتوانند در مواقع لزوم در طول روز دست خود را بشویند . دستشویی باید خارج از توالت ولی در مجاورت آن قرارداشته باشد . ارتفاع آن از سطح زمین 60 تا 75 سانتیمتر و متناسب با قد وسن دانش آموزان باشد .
استفاده از صابون مایع در دستشویی ها ضروری است .باید از صابون مایع استفاده شود ، یا اینکه هردانش آموز صابون مخصوص به خود داشته باشد ، دستشویی ها باید به طور مرتب با پودرهای شوینده شسته شوند . برای پیشگیری ازا نتقال میکروب ها بهتر است در مدارس از صابون مایع استفاده شود.

توالت
در مدرسه به ازای هر 40 دانش آموز حداقل یک توالت درنظر گرفته می شود ، کاسه توالت باید سالم و جنس سرامیک به رنگ روشن باشد . دیوارها و کف توالت باید قبل شستشو بوده و کف توالت ، به سمت کاسه دارای شیب باشد و هرروز با موادی مانند کرئولین ، آب آهک 20% و پودرهای شوینده ، شسته و ضدعفونی شوند . در توالت دیوارها تا ارتفاع 150 سانتیمتر قابل شستشو باشند .
دفع بهداشتی فاضلاب
برای پیشگیری از بیماریهای گوناگون باید دفع بهداشتی فاضلاب از طریق هدایت به شبکه فاضلاب رو عمومی و یا چاه فاضلاب انجام شود

آبخوری
مدرسه باید دارای شرایط زیر باشد :
1- کف محوطه آبخوری ، دیواره و لبه آبخوری از جنس قابل شستشو و دارای شیب کافی به طرف مجرای فاضلاب باشد بطوری که آب در داخل آبخوری و با محوطه کف آن جمع نشود .
2- آبخوری عمومی باید به ازای هر 45 نفر دانش آموز یک عدد تامین گردد و ارتفاع شیر آبخوری از سطح زمین بین 75 تا 100 سانتی متر باشد .
3- آبخوری بایدخارج از سرویسهای بهداشتی و با رعایت شرایط بهداشتی و با فاصله حد اقل 15 متر احداث گردد .

دفع بهداشتی زباله
دفع بهداشتی زباله باید سطل های متعددی در نقاط مختلف مدرسه (حیاط ، کلاس‌ها و راهروها) قرارداد .
سطل ها باید درب دار بوده و هر روز زباله‌های دورن آنان جمع آوری و سپس تمیز شوند .
زباله های جمع‌آوری شده باید به محل دفع بهداشتی زباله در روستا منتقل شود

بوفه مدرسه
پوشش دیوار بوفه تا ارتفاع 20/11 از سنگ یا کاشی و به رنگ روشن باشد
بایددارای نور کافی ومجهز به هواکش بوده و نیز دارای وسایل گرمازا و سرمازا باشد . کف آن از سیمان یا سایر مصالح قابل شستشو پوشیده شود .
سطل زباله درداخل و بیرون بوفه به تعداد کافی وجود داشته باشد تا دانش‌آموزان پس مانده های مواد غذایی را در آن بیندازند .برای جلوگیری از ورود مگس و حشرات درب و پنجره ها با توری فلزی پوشانده شود ، درب و دیوار و سقف آن مننفذ و سوراخ نداشته باشد . فردی که متصدی بوفه است چون با مواد غذایی سر و کار دارد باید از نظر بیماریهای واگیردار (انگلی ، قارچی و ...) مورد آزمایش قرار گرفته و کارت تندرستی داشته باشد و مسایل بهداشت فردی مانند شستشوی دستها و کوتاه کردن ناخن ها و نیز پوشیدن کلاه و روپوش را کاملاً رعایت نماید .
 بوفه باید حتماً مجهز به یخچال بوده و مواد غذایی فاسد شدنی در یخچال و سایر مواد غذایی در محل خشک و بدون رطوبت تگهداری شود .

3- آب آشامیدنی مدرسه
تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی در مدرسه یکی از موضوعات بسیار مهم و اساسی است . بهتر است در مدرسه از شبکه آب لوله کشی و یا منابع بهسازی شده استفاده شود . و در محلهایی که آب سالم دردسترس نباشد آب راپس از ضد عفونی کردن مصرف نمایید

بالای صفحه