ناباروری معمولا
به عدم بارداری پس از یک سال تماس جنسی منظم و بدون پیشگیری از بارداری تعریف می شود. ناباروری تقریبا 15 درصد از زوجین را
تحت تاثیر قرار میدهد . تقریبا 40 درصد از ناباروری ها ناشی از عوامل مرتبط با
زنان، نظیر بسته بودن لوله ها یا نداشتن تخمک گذاری است . حدود 40 درصد ناباروری ها
نیز ناشی از عوامل مردانه نظیر کاهش تعداد یا حرکت اسپرم است و در حدود 15 تا 20
درصد عوامل ناباروری نامشخص است . عوامل متعددی وجود دارد که باروری زوجین را تحت
تاثیر قرار می دهد برخی از این عوامل شامل سن، سیگار، فشار روحی، وزن، ورزش سنگین،
الکل، تعداد تخمک های موجود در تخمدان ها، بیماری ها و عوامل زمینه ای است .
تعدادی از این عوامل خارج از کنترل انسان هستند پس رژیم غذایی خوب، ورزش منظم و
استراحت، به زوجین کمک خواهد کرد تا آمادگی رویارویی با مشکلات احتمالی را داشته
باشند .
بررسی
علل ناباروری :
ناباروری مشکل زن
و شوهر است و لازم است هردو باهم بررسی شوند:
آزمایش
های مورد نیاز خانم ها:
شامل آزمایش خون
برای تخمک گذاری و تعداد تخمک موجود در تخمدان ها ،تصویر برداری از رحم و لوله های
رحمی، سونوگرافی رحم برای بررسی حفره رحمی و لوله ها و برخی روش های تخصصی دیگر
است .
آزمایش
های مورد نیاز مردان :
آزمایش نمونه مایع
منی به پزشک اجازه می دهد تا تعداد اسپرم، حرکت و شکل آن ها را بررسی نماید و
ارجاع به متخصص کلیه و مجاری ادراری بعلت مشکل در تحریک جنسی یا ارگاسم نیز انجام
می گیرد .
سن :
با بالا رفتن سن در زن ها، باردار شدن دشوار می
گردد. تاخیر در باروری یکی از دلایل تاثیر گذار بر روی افزایش شیوع ناباروری است .
تخمدان های دختر پیش از تولد7 میلیون تخمک دارد بعد از تولد این تعداد به 1تا 2
میلیون کاهش می یابد و در دوران بلوغ به
300تا 400 هزار عدد می رسد . که از آن پس هر ماه تعدادی ازتخمک ها شروع به رشد می
کنند، ولی معمولا فقط یکی از آن ها آزاد می شود .
سیگار
کشیدن :
سیگار کشیدن اثر منفی روی باروری دارد مدت زمان
لازم برای باروری یک خانم سیگاری دو برابر خانم غیر سیگاری است .سیگار احتمال سقط
خودبخودی، زایمان زودرس، تاخیر رشد داخل رحمی جنین، مشکلات سلامت شیرخواران و
سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را افزایش می دهد و شانس درمان های ناباروری را کاهش می
دهد . تاثیر مواد شیمیایی موجود در تنباکو روی باروری شامل موارد زیر است :
Ø کاهش اسپرم
Ø کاهش حرکت و کیفیت اسپرم
Ø کاهش تعداد و کیفیت تخمک
Ø کاهش خونرسانی به رحم و تخمدان ها
Ø افزایش خطر بیماری های لوله های رحمی و بارداری خارج رحم
Ø افزایش میزان سقط خودبخودی
وزن و
باروری :
تخمک گذاری در خانم هایی که وزن خیلی زیاد یا
خیلی کم دارند نامنظم بوده. بیماری تخمدان پلی کیستیک در برخی از خانم ها منجر به
ناباروری می شود. حداقل 60 درصد خانم ها با بیماری تخمدان پلی کیستیک دارای وزن
بیش از مقدار عادی است .
چاقی باعث سیکل
های نامنظم قاعدگی، افزایش احتمال ناباروری، افزایش خطر جراحی های ناباروری، افزایش
خطر سقط خودبخودی و کاهش موفقیت درمان های ناباروری خواهد شد. همچنین چاقی افزایش
خطر عوارض بارداری شامل: افزایش فشار خون، دیابت دورن بارداری، وزن زیاد کودک در
هنگام تولد و سزارین را در پی خواهد داشت .
تغذیه
:
رژیم غذایی
متعادل ترکیبی از انواع ویتامین ها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی مورد نیاز بدن را
تامین خواهد کرد. مصرف مکمل ها و ویتامین ها مانند ویتامین ث، ویتامین ایی، سیلنیوم،
روی، اسیدفولیک و کلسیم کیفیت اسپرم را افزایش میدهد .
کاهش مصرف کافئین
در خانم ها که در قهوه، چای، شکلات و شیر شکلات دیده می شود .
ورزش :
چهار جلسه ورزش
20تا 30دقیقه ای متوسط در هفته می تواند وزن را در محدوده خاص نگه داشته و باروری را به حداکثر
برساند .
مواد
محرک و مکمل ها :
مواد محرکی مانند
ماری جوانا و کوکائین، مکمل های بدنسازی، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، مواد
آلاینده و دمای بالا میتواند بر روی باروری زنان و مردان تاثیرگذار باشد .
باروری
مردان :
رانندگی طولانی
مدت با وسایل نقلیه سنگین، بیهوشی، عفونت، داروهایی نظیر استروئید ها، داروهای زخم
معده، بیماری قلبی و آنتی بیوتیک ها ، برخی مواد نظیر ژل های تولید شده از مواد
نفتی، وازلین و رنگ های شیمیایی حاوی سرب، حمام داغ طولانی مدت، سونا، وان داغ، استفاده
از لپ تاپ و لباس زیر تنگ ممکن است تولید اسپرم سالم را با مشکل مواجه سازد.
استرس
:
فشار روحی
ناباروری تقریبا معادل ابتلا به سرطان یا مرگ یکی از نزدیکان در نظر گرفته می شود
.
آلودگی
محیطی و ناباروری :
سیگار، گازوئیل، بخارناشی
از رنگ ها و اگزوز اتومبیل مواد آلوده کننده هستند که بر روی ناباروری تاثیر گذار
است .
سفید
کننده های کلرودیوکسین :
آلودگی طولانی
مدت با مواد کلردار می تواند سبب مشکلات هورمونی، ناباروری، کاهش تعداد اسپرم، تضعیف سیستم ایمنی، اختلالات یادگیری، تغییرات
رفتاری، صدمه به پوست، کبد و کلیه ها گردد. بغیر از مواد کلردار ماده دیگری که بر
روی باروری تاثیر گذار است دیوکسین است که در بسیاری از فراورده های صنعتی از جمله
سوزاندن زباله های بیمارستانی و شهری، ساخت پلاستیک، مواد شیمیایی، حشره کش ها، علف
کش ها و... به صورت تصادفی تولید می شود .
دیوکسین از ظروف
پلاستیکی یک بار مصرف و در پدهای بهداشتی که پوشش داخلی آن از مواد پتروشیمی غیر
استاندارد تهیه می شود ، به میزان بالایی آزاد می شود .
این سموم بلافاصله پس از ورود به بدن در سیستم غددی و
DNA وارد شده و تغییراتی را ایجاد می کنند که به
نسل های بعد هم منتقل می گردد.