هنگام توفان یا حرکت بادهای بزرگ ، بار
الکتریکی زیادی در ابرها ذخیره می شود و به اصطلاح ابرها باردار می شوند. بدین
ترتیب ابر تبدیل به یک منبع انرژی بسیار عظیم می شود که بر فراز آسمان در حرکت
است. این ذخیره انرژی آنقدر ادامه پیدا می کند تا ابر از انرژی الکتریکی اشباع شده
و در اولین فرصت ممکن ، انرژی خود را تخلیه می کند. معمولا بهترین محل برای این
تخلیه زمین است زیرا زمین آنقدر بزرگ است که هرگز از الکتریسیته اشباع نمی شود. براساس
مطالعات و بررسیهای به عمل آمده توسط متخصصین امر تعداد رعد
و برق در هر لحظه در سراسر دنیا بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ بار میباشد.
صدمات ناشی از برخورد مستقیم صاعقه با شخص ، خطرناک ترین
حالت ممکن است. خطر وقتی بیشتر می شود که صاعقه از نزدیکی “قلب” یا از “سر” وارد
بدن شود. حرارت، ضربه و جریان الکتریسته ناشی از این پدیده منجر به آسیبهای جسمی موقت یا دائم در شخص شود.
انواع آسیب :
ضربه مغزی - ایست قلبی - سوختگی - خونریزی داخلی - شوک - آسیب به دستگاه عصبی - مشکلات تنفسی - ضایعات در چشم و گوش
چگونه
کمک درمانی کنیم ؟
کلیه مصدومین باید در هر شرایطی به بیمارستان انتقال یابند
و دست کم به مدت ۲۴ ساعت تحت نظر قرار گیرند
.
اصول پیشگیری:
1-
درصورت امکان با شروع صاعقــه دستگاه های الکتریکی و ارتباطی خودرا سریعا خاموش و
در صورت امکان از خود دورکنیدیا ازآنها فاصله بگیرید :موبایل ، رادیو ،تلویزیون
، آنتن هوائی، بی سیم و...
2-
درصورت امکان با شروع صاعقــه در مکان های سرپوشیده مانند جان پناه ،کلبه های
کوهستانی غار
ها ، خانه ها ، زیر
زمینیها و هر چیزی که سرپناه محسوب می شود حتی داخل اتوبوس یا ماشین پناه بگیرید. البته غار های کم عمق می تواند خطرناک باشد.
3-اگر در فضای باز گرفتار رعد و برق شدید ، زانو و پاهای
خود را نزدیک یکدیگر قرار داده و سر خود را خم کنید .
4- اگر در حال شنا کردن هستید یا روی قایق سوارید فوراً از
آب بیرون بیائید .
5- همواره برنامه کوه نوردی را طوری تنظیم
کنید که بعد از ساعت 11 صبح در مکان های مرتفع نباشید.
6- هیچگاه در موقع صاعقه: چادرخودرابه بلندترین درختان اطراف وصل نکنید- ایستاده زیردرخت یا روی تپه نمانید.
7- درصورت شنیده شدن صدای رعد حتی با وجود آسمان
صاف،احتمال وقوع صاعقه بسیار زیاد است .سریعا خود را به مکان امن برسانید.
8-
از لبه
صخره ها ، تپه ها ، قله کوهها ها فاصله بگیرید و به ارتفاعات
پایین دست فرود آیید.سعی
کنید درکوتاه ترین ارتفاع ممکن قراربگیرد.درکوهستان اگر بالاترازخط ارتفاع درختان
قراردارید بدان معناست که شما درمرتفع ترین مکان هستید. سریعأ خودرابه ارتفاع
پایین ترازدرختها رسانده و در فضای بین درختان کوتاه پناه بگیرید.
9-
وجودابرهای تیره وافزایش باد خبر از قریب الوقوع بودن صاعقه است.
10-
می توان ازجلیقه های ضد صاعقه استفاده نمود.
11-
ازرودخانه ها ،طنابهای خیس، درختان،و علفزار های مرطوب و جویبار ها و
مکان های پر آب و رودخانه
فاصله بگیرید چرا که آب هادی خوب جریان الکتریسیته است ومی تواند جریان الکتریسیته
راتا فاصلۀ زیادی ازآب هدایت نماید.
12-
از هرگونه فلز: ماشین، موتور، دوچرخه ،درب و پنجره،عصای فلزی ، اجسام فلزی ، نرده فلزی ،بخاری دیواری، لوله های فلزی، قلاب ماهیگیری ، لوازم
فلزی خانه،کلنگ و واگنهای راه آهن، باجه تلفن، سیم برق هوایی و ... فاصله بگیرید .حتی درصورتی که وسا ئل فلزی با خود دارید
آنها را از خود دورکنید.
13-
یکی از علائم مهم آغاز صاعقه راست شدن موهای بدن یا احساس گزگز و مورموردرپوست است
در این حالت سریعاَ برروی زمین نشسته ،دولا شوید .هرگز به طورمستقیم برروی زمین
دراز نکشید.
14-
در شرایط صاعقه ازتجمع به دور هم خوداری نمایید.
15- اگر در اتومبیل هستید ،
در محل مطمئن توقف کنید و موتور را خاموش کنید و آنتن ماشین را پائین بکشید .
16- اگر لباسهای شما خیس است سعی کنید
آنها را هر چه زودتر خارج کرده و از خود دور کنید.
17- اگر هنگام رعد و برق، احساس کردید که موهای سر یا دستهای شما سیخ شده و یا از
سنگها و تورهای فلزی اطراف خود صدای وزوز شنیدید و یا بوی اوزون به مشام
رسید، درصورت امکان فورا آن محل را ترک
کنید یا سریعاَ برروی زمین
نشسته ،دولا شوید .هرگز به طورمستقیم برروی زمین درازنکشید.
واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت
شهرستان سرپل ذهاب-زمستان 94