اختلالات فشارخون بالا در حاملگی شایع می باشند و یکی از سه علت مهم مرگ و میر مادران است.( در کنار خونریزی و عفونت)
در دوران بارداری چهار نوع افزایش فشار خون عمده وجود دارد که ممکن برای یک مادر اتفاق بیافتد:
- پره اکلامپسی
- افزایش فشار خون مزمن
- پره اکلامپسی اضافه شده بر روی فشار خون مزمن
- فشار خون بالا در بارداری (فشار خون بالا گذرا نامیده می شوند)
فشار خون بالای حاملگی با افزایش فشار خون پس از هفته 20 حاملگی (5 ماهگی) یا در 24 ساعت اول پس از زایمان پروتئین در ادرار یا سایر علائم مانند فشار خون بالا ،سردرد مشخص می شود .
برخی از زنان در سه ماهه سوم (هفته 28 تا 40) حاملگی دچار افزایش فشار خون می شوند. این حالت فشارخون حاملگی (پره اکلامپسی) نامیده می شود. مبتلایان به این عارضه، در دوران حاملگی به تدریج دچار افزایش فشار خون بالا (هیپرتانسیون) و ترشح پروتئین اضافی در ادرار (پروتئینوری) می شوند. علائم پره اکلامپسی می تواند در هر زمانی از نیمه دوم حاملگی ظاهرشود، شامل نیمه دوم حاملگی (بعد از 20 هفته از بارداری) و یا در چند روز اول پس از زایمان و معمولا علائم را در چند روز پس از زایمان از بین می روند. پره اکلامپسی در بارداریهای دوقلو شایع تر است ،همچنین در افرادیکه سابقه پره اکلامپسی قبلی داشته اند بیشتر دیده میشوند.علائم پره اکلامپسی شدید شامل : سردرد، تغییرات بینایی و درد ناحیه اپی گاستر(زیر جناغ ) یا یک چهارم فوقانی راست شکم به علاوه تهوع و استفراغ است .
اکلامپسی به بروز تشنج و هر شرایطی که باعث تشنج زن در زمان حاملگی شود، گفته می شود .
افزایش فشار خون مزمن: افزایش فشار خون مزمن به فشار خون بیشتر از 90/140 میلیمتر جیوه تعریف می شود.
افزایش فشار خون ایجاد شده در دوران بارداری در موارد زیر بعنوان فشارخون مزمن در نظر گرفته می شود :
- وجود فشارخون بالا در دوران پیش از بارداری
- ایجاد فشار خون بالا قبل از هفته 20 حاملگی
- فشار خون بالای پایداربیش از 12 هفته پس از زایمان
فشار خون مزمن همراه با پره اکلامپسی: این حالت زمانی است که یک خانم دچار افزایش فشار خون مزمن نشانه هایی از ایجاد پره اکلامپسی 20 هفته پس از بارداری شروع بارداری رخ می دهد.
پره اکلامپسی اضافه شده بر روی فشار خون مزمن: تشخیص فشار خون مزمن در خانمهایی که قبل از هفته 20 دیده نشده اند مشکل است . چون در این زمان از حاملگی به طور عادی فشار خون افت می کند. فشار خون مساوی یا بیشتر از90/140 میلیمتر جیوه قبل از حاملگی یا هفته ی 20 حاملگی یا باقی ماندن آن به مدت طولانی بعد از حاملگی موید این تشخیص است.فشار خون بالا روی 25 درصد فشارخونهای مزمن سوار می شود. فشار خون مزمن به تنهایی باعث افزایش شانس زایمان زودرس ، مرگ ، و محدودیت رشد جنین می شود.
فشار خون گذرا : به فشار خونی گفته میشود که پیش از 12 هفته بعد از زایمان رفع گردد .
عوارض پره اکلامپسی بر روی جنین و مادر
- افزایش احتمال مرگ جنین در داخل رحم و مرده زایی
- افزایش احتمال تولد نوزاد کم وزن( با وزن کمتر از 2500 گرم)
- افزایش جدا شدن زودرس جفت در دوران بارداری
- افزایش احتمال زایمان سزارین
- افزایش احتمال نارسایی کلیوی و قلبی
مادرانی که بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی هستند:
- مادران شکم اول
- زنان با سابقه پره اکلامپسی در خواهر یا مادر
- زنان با سابقه پره اکلامپسی در بارداری قبلی
- زنان چاق
- مادران مبتلا به بیماری دیابت قبل از بارداری یا حین حاملگی
- زنان باردار در سنین زیر 18 و بالای 35 سال
- زنان با سابقه فشار خون بالا یا سابقه بیماری کلیوی قبل از بارداری