مقالات

شیمی درمانی و عوارض آن

 ۱۳۹۳/۰۸/۲۴

شیمی درمانی و عوارض آن

شیمی درمانی: مداوای بیمار از طریق بکار بردن داروهای گوناگون است و استفاده از داروها یکی از چند راه درمان سرطان و تومورهاست و می توان آن را با روشهای دیگری مثل جراحی-پرتودرمانی- توام به کرا برد.

چگونه شیمی درمانی انجام می شود.1-از طریق ورید 2-از طریق تزریق سریع    3-از راه خوراکی  4-از راه پوست

عوارض شیمی درمانی:

تهوع-استفراغ -خستگی-درد-ریزش مو-کم خونی-مشکلات سیستم عصبی-عفونت-یبوست-اسهال-مشکلات انعقادی خون-زخم های دهانی-اثرات روی پوست و ناخن-خشکی و خارش پوست حساسیت به نور- اختلالات کلیه(مثانه-و احتباس مایعات-تأثیر اعضاء تناسلی.

 عوارض شیمی درمانی چه مدت در بدن باقی می ماند؟

ریزش مو و احساس خستگی در هفته های اول دوره آغاز می شود و تا آخر ادامه دارد. تهوع و استفراغ یکی دو ساعت پس از اولین تزریق شروع می شود و حداکثر 48 ساعت ادام هدراد.

عفونت و راههای کنترل آن: بهترین راه شستن دقیق دستها به هنگام تماس بیمار است. اتاق بیمار و وسایل بیمار باید کاملاً تمیز باشد. در صورت درجهو یا بالاتر-وجود لرز- تعریق درد-قرمزی-ترشح چرکی- در هر ناحیه از بدن باشد فوراً پزشک را مطلع نمائید.

راههای کنترل عفونت: از آب نیمه تمیز جهت برای شستشوی دندانها و دهان استفاده شود.

2- در هنگام تب به منظور جایگزینی مایعات دفعی از طریق عرق و مدفوع باید مصرف مایعات را افزایش داد.

3-از تزریق عضلانی جلوگیری شود و بهتر است از ریش تراش برق به جای تیغ استفاده شود.

ربزش مو و مراقبت از پوست سر

1-قبل از درمان مواه کوتاه شود و اگر مقدور باشد از کلاه استفاده شود.

2-از شامپو و نرم کننده کمتر استفاده شود و به آرامی موها را خشک کنید.

3-از صدمه به سر جلوگیری کنید. جهت کاهش خارش سر را با پماد A+D چرب کنید.

4- از کلاه-ضدآفتاب با هر پوشش دیگری جهت جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نور خورشید استفاده شود.

5-قبل از ریش مو بهتر است از کلاه گیس استفاده شود.

خونریزی

1-مسواک نرم و ریش تراش برق به جای تیغ استفاده کنید.

2-محل تزریق وریدی را به مدت 5 دقیقه فشار دهید.

3-از مصرف آسپرین خودداری کنید.

4- در صورت وجود خون در مدفوع به پزشک مراجعه کنید.

5-از انجام تزریقات عضلانی خودداری کنید. و در صورت لزوم از سوزن نازک استفاده کنید.

6-در صورت سردرد ناگهانی فوراً به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است نشانه خونریزی داخل جمجمه باشد.

 

تهوع و استفراغ

مایعات غیرضروری را یک ساعت قبل از غذا بخورید نه همراه غذا.

2-غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم و چرب و سرخ کرده نخورید.

3-از رفت و آمد در مکانهایی که بوهای مختلفی مثل بوی پیاز-سیرداغ-دودو سیگار-ادکلن تند-عطر به مشام می رسد بپرهیزید.

4-موقع تهوع نفس عمیق بکشید و اگر دندان مصنوعی دارید هنگام تهوع خارج کنید.

5-از غذاهای خشک مثل نان برشته-غذاهای آب پز مثل گوشت آب پز-جوجه کباب نخودسبز آب پز- بخورید و روز تزریق دارو از خوردن غذاهای سنگین خودداری کنید.

6-بعد از خوردن غذا استراحت کنید استراحت باید روی صندلی در حال نشسته باشد و تا 2 ساعت پس از غذا از دراز کشیدن بپرهیزید.

اسهال

اگر اسهال بیش از 2lh ادامه داشته باشد باید از مایعات صاف شده استفاده کنید تا به روده ها استراحت بدهد.

1-     اگر مصرف شیر و لبنیات اسهالتان را شدید می کند از مصرف آن بپرهیزید.

2-     از خوردن سوپ-کلم-قهوه- ادویه جات-شیرینی جات که باعث دردهای عضلامی می شود بپرهیزید.

3-     آب سیب-آب-چای-مایعات بخورید هرگز مایعات خیلی گرم و خیلی سرد نخورید از نوشابه های بدون گاز استفاده کنید.

 

مراقبت از پوست

از قرار دادن ناحیه زخم شده در برابر نورخورشید یا هوای سرد خودداری شود.

از محلول نشاسته در اهش خارش پوست استفاده شود.

از مصرف صابون-عطر-لوسیون  دئودوراثت  اجتناب نمایید.

از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری شود و همیشه لباسهای پنبه ای بر تن کنید.

از آب گرم ولرم جهت شستشوی بدن استفاده شود. از قراردادن کیف آب گرم-دستمال گرم-یخ و چسب بر ناحیه زخم شده خودداری کنید.

قرمز شدن- خشک و پوسته شدن و خارش در پوستتان اگر دیده شود به مرور زمان رفع شود.

مراقبت از دهان

از مسواک نرم استفاده کنید حتماً بعد از هر وعده غذا و موقع خواب مسواک بزنید.

با  سرم نرمال سالین  هر دو ساعت در هنگام بیداری و هر 6 ساعت در طی تب قرقره نمائید. و از مصرف دهان شویه تجاری خودداری شود.

از مصرف غذاهای ادویه دار و غذاهایی که نیاز به جویدن دارند خودداری شود.

در هنگام کاهش پلاکت و خونریزی از دهان از مواد شبیه اسفنج و یا گاز پیچیده  به دور انگشت به پاک کردن دندان استفاده کنید. آبکشی مکرر دهان و تمیز کردن با محلول دهان شویه ضرورت دارد.لبها را چرب نگه دارید.

تکه های یخ را بمکید.آب مناسب کم شیرین بمکید. چیزهایی مثل آبمیوه بایستی بخورید از مصرف خوراکی های اسیدی مثل گوجه فرنگی-پرتغال- و غذاهای مغزی  ترش موقع گلودرد بپرهیزیم.

سوآپ های لیمو-گلیسیرین و دهان شویه های تجاری نباید مورد استفاده قرار گیرد زیرا حاوی الکل بوده و بافتها را خشک می کند.

زهرا جوانمیری- کارشناس پرستاری امام رضا(ع) بخش داخلی

 

 

 

برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.