عنوان مقاله
معرفی ایدز در مردان و زنان
مسعود فرهادی
کاردان بایگانی مدارک پزشکی بیمارستان امام خمینی (ره )کرمانشاه
زنان ۲۰ برابر مردان به ایدز مبتلا میشوند
مردان بیش از زنان به بیماری ایدز مبتلا میشوند. آخرین آمار مبتلایان به ایدز در کشور نشان میدهد که از میان ۲۲ هزار و ۲۵۰ بیمار، ۹۲ درصد را مردان و ۸ درصد را زنان تشکیل میدهند اما با وجود اینکه زنان تعداد کمی از مبتلایان به ایدز هستند، بیش از مردان و در سن کمتری ایدز میگیرند و به همین دلیل باید درباره راههای انتقال آن آگاهی داشته باشند. دختران جوان باید در هنگام برقراری رابطه جنسی قدرت تصمیم گیری بالایی داشته باشند اما به دلیل اینکه در سن پایین به بلوغ جنسی میرسند، آگاهی کمی در مورد برقراری یک رابطه ایمن دارند.
معمولا زنان شرایط انتخاب برای استفاده از وسایل محافظتی مانند کاندوم را ندارند و برای محافظت از خود در برابرسوءاستفادههای جنسی و اعتیاد بسیار آسیب پذیرند. یکی از مهمترین دلایل ابتلای زنان به ایدز، بزرگتر بودن شریک جنسی و یا همسر است چراکه احساس میکنند امنیت لازم را در این ارتباط به دست میآورند. بسیاری از زنان نیز در محیطهای کار خود آسیب پذیر شده و توسط کارفرما مورد تجاوز قرار میگیرند و اغلب ناحیه تناسلی آنان دچار آسیب شده و مستعد ابتلا به ویروس ایدز میشوند.
راههای احتمالی انتقال ایدز:
احتمال انتقال ایدز از راه خون و فراوردههای آن ۹۰درصد است که از طریق برقراری رابطه جنسی و اعتیاد منتقل میشود، احتمال انتقال از مادر به جنین و نوزاد ۲۰ تا ۴۰ درصد وبا سرنگ آلوده و ورود اتفاقی سوزن نیز نیم تا یک درصد است. البته اگر فرمبتلا داروهای ضد ویروسی مصرف کند خطر ابتلا کمتر میشود و این داروها احتمال انتقال ایدز از مادر به جنین را ۵ درصد کا هش میدهند
انتقال ایدز از مردان به زنان بیشتر است
طبق بررسیهای انجام شده خطر انتقال ایدز در مردان همجنس باز ۲ برابر مردان غیر همجنس باز است و فرد مفعول بیشتر در معرض ابتلا قرار دارد. با این وجود سرایت ایدز از مردان به زنان بیش از انتقال آن در ایران اولین زن آلوده به ویروس HIV درسال ۱۳۶۸ شناسایی شد و به تدریج با افزایش آگاهی نسبت به روشهای انتقال ایدز موارد بیشتری از ابتلا به این بیماری گزارش شد. اززنان به مردان است به طوری که احتمال انتقال این ویروس در هر بار آمیزش جنسی از مرد به زن حدود ۱/۱ درصد و احتمال سرایت از زن به مرد نیم درصد است.
برقراری یکبار تماس جنسی هم ممکن است منجر به سرایت ایدزشود، مردان و زنان بسیاری هستند که ایدز را تنها با یکبار نزدیکی گرفتهاند اما شرایطی که احتمال سرایت ایدز از راه جنسی را بیشتر میکند زخم یا عفونت تناسلی، تماس جنسی از روی خشونت و اجبار، وجود شرکای جنسی متعدد، مقاربت خشک و آمیزش جنسی مقعدی است.
موج سوم ایدز در کشور تماس جنسی است
مینو محرز – رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران- در گفتگو با مدنا گفت: «در گذشته ۶۰ درصد از مبتلایان به ایدز مردان و ۴۰ درصدشان زنان بودند اما امروزه به دلیل افزایش بیبندوباری در مردان، زن و مرد به یک اندازه در دنیا به آن مبتلا میشوند.»
وی ادامه داد: «الگوی انتقال ایدز در ایران که از طریق اعتیاد و استفاده از سرنگ مشترک بود در حال حاضر به سمت انتقال جنسی تغییر کرده است. این بیماری که سه موج را پشت سر گذاشته ابتدا بر اثر استفاده از خون و فرآوردههای خونی آلوده و سپس با استفاده از سرنگ مشترک آلوده در زندانها و مراکز بازپروری معتادان اپیدمی شد، اما موج سوم آن به سمت تماسهای جنسی رفته است.»
محرز در پاسخ به این سوال که چرا انتقال ایدز از مردان به زنان بیشتر است، گفت: «انتقال ایدز به روش جنسی در شرایط یکنواخت از مرد به زن بیشتر است اما مرحله پیشرفت بیماری در زنان بسیار اهمیت دارد. در تماسهای جنسی زنان بیش از مردان صدمه میبینند و به همین دلیل زخمهایی که در زنان ایجاد میشود، ابتلا به ایدز را در این گروه افزایش میدهد.»
متخصص بیماریهای عفونی بر اطلاع رسانی در مورد راههای انتقال و پیشگیری از ایدز تاکید کرد و گفت: «نباید برای مهار این بیماری پنهان کاری شود، چون این بیماری در حال گسترش است، در گذشته آمار ابتلا به ایدز به دلیل تماس جنسی ۳ درصد بود که در سالهای اخیر حدود ۷/۴ درصد گزارش شده است.»
آمار ابتلای زنان به ایدز:
سازمانهای بین المللی مبارزه با ایدز معتقدند که زنان نقش حیاتی در این رابطه دارند چراکه در گذشته بسیاری ازمحققان جامعهشناسان تصور میکردند ایدز بیماریای است که فقط مردان را مبتلا میکند. درحالی که احتمال انتقال ویروس ایدز از مرد به زن ۲۰ برابر بیشتر از انتقال آن از زن به مرد است.
تعداد زنان مبتلا به ایدز در جهان از سال ۱۹۸۵ تاکنون، ۱۳ درصد افزایش یافته است و ۶۰ درصد زنان مبتلا به هم اکنون زنان ۵ درصد از جمعیت آلوده به ایدز کشورمان را تشکیل میدهند و ۴۶ درصدشان متاهلند. ایدز ۱۵ تا ۲۴ سالهاند.
در ایران اولین زن آلوده به ویروس HIV درسال ۱۳۶۸ شناسایی شد و به تدریج با افزایش آگاهی نسبت به روشهای انتقال ایدز موارد بیشتری از ابتلا به این بیماری گزارش شد. هم اکنون زنان ۵ درصد از جمعیت آلوده به ایدز کشورمان را تشکیل میدهند و ۴۶ درصدشان متاهلند.
اداره ایدز وزارت بهداشت و درمان ایران نیز پیشبینی میکند در آینده با افزایش تعداد زنان مبتلا به ایدز در مقایسه با مبتلایان مرد مواجه شویم. وزارت بهداشت اعلام میکند متاسفانه ۷۰ درصد از زنان آلوده به ویروس HIV در ایران، از طریق تماس جنسی مبتلا شدهاند و زنان به علت وضعیت جسمانی و شرایط اجتماعی نسبت به مردان آسیبپذیرترند.
ایدز در ایران:
طبق جدیدترین آمار بدست آمده از دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور۲۲ هزار و ۲۵۰ نفر مبتلا به ایدز در کشور شناسایی شدهاند، ۶/۴۶ درصد از مبتلایان به HIV در زمان ابتلا در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال قرار داشتهاند.
علل ابتلا به HIV در بین مواردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون در کشور به ثبت رسیده به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف کنندگان مواد (۶۹. ۸ درصد)، رابطه جنسی (۹. ۵ درصد)، دریافت خون و فراوردههای خونی (۱. ۱ درصد) و انتقال از مادر به کودک (۰. ۸ درصد) بوده است. در ۱۸. ۸ درصد از این گروه هم دلایل نامشخصی وجود دارد.
گروههای درمعرض خطر ایدز:
افرادی که از پیوندهای متعدد و دیالیز مکرر استفاده میکنند و رعایت احتیاط های همه جانبه را نمیکنند، معتادان تزریقی که از سرنگ و سوزن مشترک استفاده میکنند، همسران افراد مبتلا، شرکای جنسی بیماران و افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند، افراد خود فروش، همجنسگرایان، کسانی که خالکوبیهای دست جمعی میکنند، مبتلایان به بیماریهای آمیزشی و افراد مبتلا به زخمهای تناسلی و همچنین رانندگانی که خارج از مرزها در ترددند، بیش از سایر گروهها در معرض ابتلا به عفونت ایدز هستند.
هنوز به درستی مشخص نشده است که با چند نوبت ارتباط جنسی، ممکن است ویروس ایدز منتقل شود. بعضی از افراد استعداد بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند و تنها با یک بار ارتباط جنسی ویروس ایدز به بدن آنها وارد میشود، بعضی دیگر در حالی که سالها با فرد مبتلا به ایدز ارتباط جنسی دارند هنوز ایدز نگرفتهاند، اما آنچه به اثبات رسیده این است که مطمینترین راه پیشگیری از ابتلا به ایدز در تماسهای جنسی، استفاده از کاندوم است که بین ۹۱تا ۹۷ درصد مانع انتقال این ویروس میشود.